Dat we de komende jaren meer en meer met het fenomeen van de disruptieve technologie – waaraan ik als ex-werknemer van Agfa-Gevaert ook in mijn boek aandacht besteed – te maken zullen krijgen, zal er volgens McKinsey’s Gobal Institute toe bijdragen dat tegen 2030 zowat 50% van de nu bestaande jobs op aarde zullen verdwijnen. Toch hoeft dat geen drama te zijn. Die evolutie houdt immers ook kansen in om nieuwe vaardigheden aan te leren. Om die kansen te grijpen hebben we echter nood aan een attitude die geïnspireerd is op de fusion way.
Levenscyclus bedrijven wordt korter
Uit diverse studies blijkt dat de levenscyclus van bedrijven alsmaar korter wordt. Dat komt deels omdat ze zichzelf te gronde richten als gevolg van grootheidswaanzin – Dexia, Alfacam,….- en deels omdat ze te strak vasthouden aan een bepaald patroon dat hen naar successen heeft geleid en niet in staat zijn om tijdig de nodige innovatieve veranderingen door te voeren, zoals Nokia en RIM (het bedrijf achter de Blackberry). In mijn boek som ik nog meer voorbeelden op van bedrijven, die ondanks hun omvang of hun eerdere tot de verbeelding sprekende prestaties, ernstig voor hun toekomst moeten vrezen of forse inspanningen zullen moeten doen om te overleven en opnieuw het hoofd op te richten. Agfa-Gevaert zag niet tijdig in dat het de analoge trein moest verlaten om op de digitale te springen en heeft daar een zware prijs moeten voor betalen.
Steeds meer disruptieve technologieë
De nieuwe disruptieve technologieën zijn zo talrijk dat ze niet alleen een enorme impact zullen hebben op specifieke organisaties en bedrijven maar eigenlijk op de hele maatschappij. Een van de belangrijkste ontwikkelingen is 3D printing. Inmiddels is deze technologie ook bereikbaar voor consumenten. Een eenvoudige 3D printer kost rond de 1200 euro. Interessant zijn natuurlijk de industriële toepassingen waardoor productieprocessen in de maakindustrie gaan veranderen. En daarbij lijkt de sky echt de limiet te zijn. In Nederland is er al een architectenbureau volop bezig met het bouwen van een huis met behulp van een 3D printer. Ook augmented reality is een enorm disruptieve technologie. Meubelketen Ikea heeft zopas een nieuwe app gelanceerd die als digitale aanvulling dient voor de nieuwe papieren catalogus. Die biedt niet alleen toegang tot extra begeleidende filmpjes en foto’s, maar maakt het ook mogelijk honderden producten in 3D te bekijken in het interieur. Het volstaat om de Ikea-catalogus neer te leggen op die plaats in je huis waar de consument het gekozen product graag virtueel wil zien verschijnen en die plek vervolgens te scannen met de app. De catalogus werkt als een markeerpunt zodat het product met de juiste afmetingen in de kamer getoond wordt. De bedoeling is uiteraard om op die manier een eerste idee te krijgen of een bepaald product ook echt in het interieur zou passen. Andere disruptieve technologieën zijn onder meer draagbare computing – Google Glass, iWatches – cloud computing en de zogenaamde draadloze stroom die het mogelijk maakt apparaten draadloos op te laden in een bepaalde zone. En dan hebben we het nog niet eens gehad over geavanceerde robotica, hernieuwbare energie en nieuwe vormen van energiewinning.
Straks 2 miljard jobs weg
Volgens McKinsey’s Global Institute – en dat is toch niet de eerste de beste organisatie – zullen al deze disruptieve technologieën in de komende pakweg twintig jaar zowat 2 miljard jobs doen verdwijnen. Ook in sectoren waar we dat niet dadelijk verwachten. Bijvoorbeeld in de transportsector omdat meer en meer auto’s zonder chauffeurs zullen rijden en in het onderwijs waar de klassieke methode van overdracht van kennis door een leraar massaal zal vervangen worden door de ook nu al in de lift zittende MOOC’s (Massive Open Online Courses).
Geen drama
Een drama hoeft dat volgens McKinsey’s Global Institute echter niet te zijn. De organisatie verwacht immers dat de ook in mijn boek aangehaalde theorie van Shumpeter over de creatieve destructie volop zal spelen. Dat er met andere woorden voor al die verdwijnende jobs werk in de plaats zal komen. Ik zeg wel “werk” en geen “jobs” omdat we jobs zullen moeten benaderen vanuit de fusion way. We mogen ze met andere woorden niet meer invullen zoals we honderd jaar gewoon geweest zijn. Meer en meer blijkt dat de traditionele verhouding tussen werkgever en werknemer achterhaald is. Recent nog schreef de gezaghebbende Shane Snow bijvoorbeeld dat het niet lang meer zal duren eer de helft van de werkende bevolking in de Verenigde Staten binnenkort freelancer zal zijn: http://www.linkedin.com/today/post/article/20130808135707-7374576-half-of-us-may-soon-be-freelancers-6-compelling-reasons-why. Jobs zoals we ze nu kennen, zullen dus verdwijnen, maar dank zij de fusion way zal er werk genoeg blijven.