Volgens een studie van de Harvard University is verwarring rond de vervaldatum van voedingswaren één van de belangrijkste redenen waarom in Amerika jaarlijks voor 165 miljard dollar voedsel wordt weggegooid. Voedselverspilling is trouwens een wereldwijd probleem en daarom is 2014 uitgeroepen tot het Europese jaar tegen de voedselverspilling. Gelukkig komen stilaan initiatieven op gang waaruit blijkt dat ook voor dit probleem de fusion way de meest aangewezen oplossing is.
Enkele ontstellende cijfers
Volgens allerlei onderzoeken wordt wereldwijd tussen de 30 en 50% van het voedsel verspild. Ongelooflijk, maar ook moeilijk te bevatten, want wat houdt dat precies in? Enkele cijfers maken het wat bevattelijker. Wereldwijd verspillen we volgens de Wereldvoedselorganisatie FAO 1,3 miljard ton voedsel, of een derde van de totale productie. Ondertussen heeft bijna 1 miljard mensen honger en groeit de wereldbevolking tegen 2050 van zeven naar negen miljard. Alleen al het eten dat in de Verenigde Staten wordt verspild zou volstaan om alle mensen in de wereld die jammer genoeg nog honger lijden te voeden. Als op het land dat nu gebruikt wordt om voedsel te verbouwen dat uiteindelijk verspild wordt bomen zouden worden geplant, zou dat ongeveer alle CO2-uitstoot door fossiele brandstoffen compenseren.
Lichtjes bruine bananen
De vermelde data op de voedselverpakkingen na zinnetjes zoals “ten minste houdbaar tot”, “bij voorkeur te gebruiken vóór” hebben in feite niets te maken met de veiligheid van de consumenten, maar alles met de pogingen van de fabrikanten om alleen maar zo vers mogelijke producten te verkopen en op die manier de distributiesector te verplichten de bestellingen zo snel mogelijk op elkaar te laten volgen. Toch heerst bij de consument de perceptie dat die vermelde data evangelie zijn en dus gooien gezinnen en supermarkten elk jaar honderden en duizenden kilogram nog perfect eetbaar voedsel weg. Met lichtjes bruine bananen of appels met wat vlekjes op is bijvoorbeeld niets mis, maar toch worden ze niet meer opgegeten.
The Daily Table: een interessant antwoord
Het was voor de Amerikaan Doug Rauch, een vroegere topman van de distributieketen Trader Joe’s – eigendom van Aldi dat in de Verenigde Staten de meest winstgevende retailer is – de reden om aan te kondigen dat hij begin 2014 in Mass, een stadje met veel armoede in Dorchester, start met The Daily Table, een winkel die producten zal verkopen die over datum zijn en die ook bereide maaltijden zal aanbieden tegen een prijs die kan concurreren met die van de fastfoodrestaurants om zo de strijd aan te gaan tegen het probleem van obesitas (www.thedailytable.org) Het initiatief is niet het enige: in Engeland is onlangs dankzij de samenwerking tussen grote distributiespelers zoals Tesco, Asda en Morrisson de Community Shop geopend, die dergelijke producten aanbiedt tegen een prijs die wel 70% lager is dan wat er normaal moet worden voor betaald. En in het Noord-Hollandse Schagen heeft Willem-Jan Stam een supermarkt waar hij alles verkoopt wat door andere supermarkten wordt afgekeurd maar nog niet over datum is. Supermarkten werken samen er hun hun overschotten en producten met gedateerde verpakking, fout etikjet en foute streepjescode naar toe te brengen. De zaak is zo’n succes dat hij zou overwegen ook een dergelijke winkel te openen in België. De hierboven gegeven voorbeelden zijn kleinschalig, maar ze geven wel aan dat er op dit vlak iets beweegt en dat supermarkten die elkaars grote concurrent zijn, ook op dit vlak mits samenwerking, ook met kleinere spelers, heel wat kunnen bereiken.